ყველა ადამიანს გააჩნია გარკვეული კომპლექსი. ზოგიერთს მეტი, ზოგიერთს ნაკლები. ერთი რამ ცხადია, ყველანი ვცდილობთ პირდაპირ ან ირიბად შევნიღბოთ საკუთარი კომპლექსი და მის შესახებ მხოლოდ ჩვენ ვიცოდეთ. თუმცა, ზოგჯერ ისე ხდება ხოლმე, რის დამალვასაც ვცდილობთ, სწორედ იმ კოპლექსს ვუსვამთ ხაზს. 

ფსიქოლოგები კომპლექსს ასე განმარტავენ: კომპლექსი ეს არის, ნახევრად ან სრულად გაუცნობიერებელი მოგონება ისეთი მომენტისა, რომელმაც ძლიერი ფსიქოლოგიური გავლენა მოახდინა ადამიანზე. საბოლოო ჯამში კი, საკუთარი თავით, გარეგნობით ან ცხოვრებით უკმაყოფილების ანარეკლია. 

კომპლექსი შეიძლება ისეთი მცირე ასაკიდან მომდინარეობდეს, რომ, ადამიანი ვერ აცნობიერებს და იმახსოვრებს კონკრეტულ ფაქტსა და მოვლენებს, რამაც მძაფრი კვალი დატოვა მის ფსიქოლოგიაზე. ის ქვეცნობიერში რჩება და დიდხანს გაჰყვება მას. 

კომპლექსი შეიძლება იყოს ფიზიკური, ფსიქოლოგიური ან სოციალური.

ფიზიკური კომპლექსი, განსაკუთრებით ქალებს ახასიათებს.  ეს კი გარეგნობით უკმაყოფილებით ან სიმსუქნის კომპლექსით გამოვლინდება. ფსიქოლოგებმა დაადგინეს, რომ ქალების 30 პროცენტს არ მოსწონს საკუთარი გარეგნობა. 

ფსიქოლოგიური კომპლექსი ვლინდება საკუთარი ინტელექტით, აღზრდით ან გონიერებით უკმაკოფილებაში. ესეც არასრულფასოვნების კომპლექსია და იმ შემთხვევაშიაც შეიძლება სჭირდეს ადამიანს, როდესაც განათლებასა და გონიერებაზე წესით საწუწუნო არ უნდა ჰქონდეს. 

სოციალურ კომპლექსებს იწვევს ფინანსური პრობლემები, ასევე, წარმოშობის ან პროფესიის გამო სირცხვილის გრძნობა, რაც საბოლოო ჯამში ძლიერ კომპლექსში გადაიზრდება. 

თავისთავად კომპლექსის გაცნობიერება, დადებითი მოვლენაა. როდესაც ადამიანი აცნობიერებს რისი კომპლექსი აქვს, მისთვის გაცილებით მარტივია მათი მართვა და ისე ცხოვრება, რომ კომპლექსებმა მეტისმეტად არ დათრგუნონ.

კომპლექსებისაგან გათავისუფლება შესაძლებელია. ამაში ადამიანებს ხშირად ფსიქოლოგი ეხმარება. ზოგჯერ შესაბამის გარემოში მოხვედრით, კომპლექსებიც დავიწყებას ეძლევა. 

საკუთარი გარეგნობით უკმაყოფილების კომპლექსი შეიძლება დაიძლიოს პლასტიკური ქირურგიით. თუმცა, თუ კომპლექსი თავიდან მოდის და არა გარეგნობიდან, შეიძლება ადამიანმა გადაამლაშოს და უამრავი ოპერაცია გაიკეთოს მხოლოდ იმიტომ, რომ თავი მახინჯი ჰგონია. ამას კი სავალალო შედეგები მოსდევს ხოლმე. 

ფსიქოლოგები გვირჩევენ, კომპლექსების დაძლევის საუკეთესო საშუალება, საკუთარ თავთან დაზავებაა. თუკი ადამიანი ისეთს მიიღებს საკუთარ თავს, როგორიც არის, კომპლექსისგანაც განიკურნება.